Delivering value with data & AI
No właśnie. Co wiemy o stanie cyfryzacji w Polsce. Nie mówię tutaj o tym, co w Polsce trzeba zrobić w kwestii cyfryzacji. Chodzi mi o to jak wygląda stan cyfryzacji, ile firm korzysta z konkretnych technologii, w jakich sektorach, jak wykorzystanie tych technologii zmieniło się w ostatnich 3 latach. Moim zdaniem są to szalenie ważne pytania. Czytając prasę, śledząc media społecznościowe co trochę napotykamy się na informacje o ogromnym znaczeniu transformacji cyfrowej. Szczególnie w mediach biznesowych jest to widoczne: „dane to nowa ropa”, „internet rzeczy zrewolucjonizuje przemysł”, a przecież za rogiem mamy też technologię 5G. Dodatkowo, „automatyzacja i RPA pozbawią nas pracy”, ale na szczęście jest sztuczna inteligencja, która wydaje się być panaceum na wszystko. Oczywiście te komunikaty odzwierciedlają ogromne znaczenie transformacji cyfrowej dla gospodarki i społeczeństwa.
Jak transformacja cyfrowa wygląda w liczbach?
To co mnie zawsze zadziwiało, to że publikacje o transformacji cyfrowej nie zawierają liczb. Albo są to liczby bardzo szacunkowe, przykładowo: „w 2030 roku dzięki AI globalne PKB zwiększy się o 10 bilionów”. Liczby z Excela, oparte o bardzo silne założenia. Poprzez pracę w Fundacji Digital Poland spędziłem dużo czasu szukając liczb dotyczących wykorzystania AI, ale też szerzej opisujących wykorzystanie technologii cyfrowych. I okazuje się, że takich danych prawie w ogóle nie ma. Jest to zadziwiające. Można zakładać, że tak gigantyczny trend gospodarczy jest monitorowany przez agendy rządowe lub przez naukowców pracujących na polskich uczelniach. Jednak tak nie jest. Danych jest mało i mają one bardzo fragmentaryczny charakter.
Eurostat przychodzi na ratunek
Szczęśliwie na pomoc przychodzi Eurostat wraz z panelem ICT. Jest to naprawdę wartościowe źródło danych, które ma swoje zalety, ale też i wady.
Zalety:
- Reprezentatywność i duża próba. To badanie jest realizowane przez urzędy statystyczne, co rozwiązuje wiele problemów organizacyjnych i zapewnia jakość.
- Porównywalność międzynarodowa. Panel ICT jest realizowany we wszystkich krajach UE, dzięki czemu wyniki pozwalają na porównania między-krajowe.
- Rozbicie na branże i wielkość firmy. Dzięki temu mamy więcej możliwości porównań. Na przykład możemy sprawdzić, jak polskie duży firmy radzą sobie na tle Europy i jak to wygląda w przypadku MŚP. Możemy również zestawić wynik dla sektora budowlanego z sektorem produkcji przemysłowej.
- Aktualizowany zestaw pytań. Pytania w każdej edycji są aktualizowane. Kiedyś ważne było wykorzystanie komputerów i internetu. W ostatnich 2 latach zaś coraz większą rolę w panelu zaczyna odgrywać AI.
Wady
- Wąski zakres. To jest właściwie jedyna wada, ale za to bardzo istotna. Na każdy obszar tematyczny, czy to dotyczący chmury, cyberbezpieczeństwa czy też AI mamy nie więcej niż 2-3 pytania. Cyfryzacja to szerokie zagadnienie a badanie Eurostatu bada tylko wąski wycinek i to bardzo ogólnie. Dlatego dane z panelu ICT w przypadku praktycznie każdego zagadnienia pozostawiają niedosyt.
Po odkryciu panelu ICT Eurostatu wykorzystuję wyniki z tego badania za każdym razem gdy przygotowuję analizy lub raporty.
Jak zatem polskie spółki wykorzystują AI?
Niestety, dane Eurostatu są niewystarczające, aby odpowiedzieć na to pytanie. Mówią nam one, ile firm korzysta z maszynowego uczenia, z NLP, z technologii big data czy też danych pochodzących z czujników. I tutaj jest koniec. Jednak chcielibyśmy wiedzieć więcej. Przykładowo – jakie są przeszkody w implementacji AI? Jak duże są zespoły AI? Kto kupuje takie usługi? Jakie są potrzeby firm AI?
To wszystko są szalenie ważne pytania, jednak odpowiedzi na nie próżno szukać w danych Eurostatu. Dlatego właśnie na potrzeby raportu State of Polish AI 2021 przeprowadziliśmy w ramach Fundacji Digital Poland własne badanie. Pozwoliło nam to zadać te wszystkie ważne pytania, na które nie ma miejsca w dużych panelach badawczych realizowanych na poziomie UE.
W praktyce ja korzystam z obydwu badań. Dzięki wynikom zrealizowanej przez nas ankiety jesteśmy w stanie odpowiedzieć na wiele pytań co do tego, jak polskie firmy wykorzystują AI. Natomiast panel ICT Eurostatu pozwala nam zakotwiczyć nasze wyniki na tle innych państw UE
Brak monitorowania transformacji cyfrowej stanowi ogromną lukę
Nasz raport State of Polish AI 2021 dostarczył informacji o polskim ekosystemie AI. Jednak jest to tylko jeden z bardzo wielu wątków w obrębie transformacji cyfrowej. W przypadku wielu innych istotnych tematów dane nie są dostępne i nikt ich nie gromadzi. Jest to ogromna luka, którą wypadałoby zapełnić. Co więcej, jest to ten rodzaj pracy badawczej, który bezpośrednio przekłada się na zaproszenia na konferencję i budowę pozycji eksperta. Jest to więc zdecydowanie obszar, gdzie warto podążać.